D'fhorbair an tAonad Taighde Bia agus Gníomhaíochta in Ollscoil Bangor sa Bhreatain Bheag an Clár Food Dudes agus d'oibrigh siad le páistí idir 4 agus 13 bliana d'aois i scoileanna agus i bpobail ar fud na Ríochta Aontaithe agus na hÉireann.
Cuireadh tús le feidhmiú céimneach náisiúnta in Éirinn in 2007 agus ó shin i leith bhí os cionn 3,300 bunscoil agus os cionn milliún dalta páirteach ann.
Torthaí meastóireachta fadtéarmaí ar Chlár Bia Sláintiúil Food Dudes 2010-2016, a rinne an Institiúid Bia agus Sláinte, Coláiste na hOllscoile, Baile Átha Cliath.
Meastóireacht ar na Príomhthorthaí:
Roimh idirghabháil 2010, thug 54% de na daltaí sna grúpaí a ndearnadh anailís orthu cuid amháin nó níos mó de thorthaí chun na scoile. Tar éis Food Dudes, mhéadaigh sé sin go 83%. In 2016, 6 bliana ina dhiaidh sin, bhí an céatadán 67%, atá níos airde ná bonnlíne 2010, agus mhéadaigh sé go 75% tar éis an chláir treisithe.
I gcás glasraí, bhí na torthaí ní ba shuntasaí. Roimh idirghabháil 2010, thug 6% de dhaltaí cuid amháin nó níos mó de ghlasraí chun na scoile. Díreach tar éis an clár Food Dudes a reáchtáil sna scoileanna a samplaíodh, mhéadaigh líon na ndaltaí a thug cuid amháin nó níos mó de ghlasraí chun na scoile go 57%. Faoi 2016, bhí an céatadán laghdaithe go 12% ach bhí sé fós níos airde ná bonnlíne 2010, agus mhéadaigh sé go 27% tar éis an chláir threisithe Food Dudes.
Torthaí Eile:
Tá an clár thar a bheith éifeachtach i measc páistí níos óige, agus tá céatadán na ndaltaí sóisearacha atá ag tabhairt agus ag ithe glasraí ar scoil tar éis méadú níos mó ná ceithre huaire.
Toradh eile a bhí ann ná gur ith formhór na bpáistí an méid a cuireadh ar fáil ina mbosca lóin fiú nuair a cuireadh codanna breise torthaí agus glasraí ar fáil, ag cur béime ar ról agus tionchar tábhachtach na dtuismitheoirí.
Luaigh tuismitheoirí agus múinteoirí an fonn go mbeadh níos mó tuismitheoirí páirteach sa chlár nuair a cuireadh agallamh orthu, agus d'fhéadfadh sé rátaí caithimh a fheabhsú tuilleadh.
Tuilleadh Eolais:
Foilseacháin Roghnaithe Food Dudes
Clár Food Dudes/ Scéim Torthaí agus Glasraí Scoile an AE
Bearta Tionlacain na Scéime Torthaí Scoile
UCD Food Dudes Evaluation Scheme
Le déanaí, d'eisigh Údarás Sábháilteachta Bia na hÉireann na Moltaí Eolaíochta úrnua maidir le Treoirlínte Aiste Biabhunaithe do Pháistí idir 1 agus 5 bliana d'aois in Éirinn. Is pointe tagartha tábhachtach iad na treoirlínte seo chun aiste bia do pháiste a phleanáil ó aois 1-5 bliana. Leagtar béim sna treoirlínte ar an tábhacht a bhaineann le torthaí agus glasraí mar fhoinse vitimíní agus snáithín in aiste bia do pháiste i measc go leor treoirlínte tábhachtacha aiste bia eile.
Is féidir leat tuilleadh eolais a fháil anseo: Moltaí Eolaíochta le haghaidh Treoirlínte Aiste Biabhunaithe do Pháistí 1-5 Bliana d'Aois in Éirinn
Den chéad uair in Éirinn, forbraíodh Pirimid Bia do Pháistí agus Treoirlínte um Bia Sláintiúil do pháistí idir 1 agus 4 bliana d'aois. Tá a fhios againn go gcruthaítear nósanna aiste bia ar féidir leo maireachtáil ar feadh an tsaoil le linn na céime criticiúla seo. Cabhróidh na treoirlínte seo lenár gcomhrac i gcoinne otracht óige. Téigh go gov.ie/healthyireland/eatwell chun an phirimid a fheiceáil, www2.hse.ie/babies-children/weaning-eating/ nó www.mychild.ie/nutrition le haghaidh tuilleadh comhairle
